Ngoài thiên nhiên, việc phối giống chó mèo cận huyết không có khái niệm nào. Chỉ những con mạnh mẽ mới có thể đánh đuổi những con cùng giống khác để tìm bạn đời. Những con yếu đuối sẽ không có cơ hội truyền dòng gen. Vì vậy, những con mạnh mẽ sẽ duy trì dòng họ qua các thế hệ tiếp theo.
Nguy cơ bị bệnh hoạn của những con chó mèo đồng huyết nuôi trong nhà cao hơn so với trong thiên nhiên. Chúng không trải qua quá trình loại bỏ cực đoan từ tự nhiên. Chỉ được sinh sản dựa trên sự lựa chọn và sở thích của con người.
Do đó, người nhân giống không thể khẳng định rằng chúng cũng nhân giống đồng huyết trong tự nhiên. Khi nhân giống, cho dù đồng huyết hay không, chúng ta cũng nên lắng nghe và học từ những quy luật của bà mẹ thiên nhiên một cách thông minh.
Nhiều người muốn mua cặp chó mèo không trùng huyết thống khi mua. Tuy nhiên, trong lĩnh vực chó mèo chuyên nghiệp, liệu có nên sử dụng những con không trùng huyết thống hoàn toàn không? Làm thế nào để phối giống chó mèo cận huyết, đồng huyết, lai xa và có một dòng chó mèo riêng thành công? Để biết thêm thông tin, hãy tham khảo bài viết dưới đây từ Pet Mart!
Giao phối chó cận huyết là khi các chó có cùng huyết thống giao phối với nhau. Theo di truyền học, việc này có thể được diễn giải một cách đơn giản.
Ví dụ như sự giao phối trong cùng dòng họ vật nuôi. Giữa bố mẹ và con cái hay ngược lại. Hoặc giữa anh chị em ruột vật nuôi với nhau.
Phối giống chó mèo cận huyết thực chất là hy vọng có thể nhân giống ra một hoặc một số con trong bầy có phẩm chất giống cha mẹ. Những con chó, con mèo mà ta thấy cực kỳ đẹp và yêu thích, ta muốn truyền di truyền phẩm chất đó cho con của chúng. Nên nhiều người đã áp dụng phương pháp này để phối giống chó Poodle tại Việt Nam trong thời gian gần đây.
Phối giống chó mèo cận huyết – con dao 2 lưỡi
Nói một cách khác, phối giống chó mèo cận huyết là việc mong muốn nhân giống/nhân bản một con vật nuôi bằng cách tự nhiên. Điều này đòi hỏi sự may mắn. Khi phối giống chó mèo cận huyết, hai nguồn gen tương đồng sẽ gặp nhau. Do đó, khả năng xảy ra hiện tượng Double gen (tái tổ hợp) là rất cao. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng xảy ra. Người ta hy vọng hai nguồn gen tốt sẽ gặp nhau để tạo ra những con chó như mong muốn. Tuy nhiên, trong quá trình đó, cũng có khả năng hai nguồn gen xấu sẽ gặp nhau, dẫn đến việc sinh ra những con chó mèo mang bệnh tật về thể chất và tinh thần. Vì vậy, phương pháp này cũng được gọi là “con dao hai lưỡi”.
Áp dụng phương pháp này cho các loại chó mèo có kích thước lớn và nhỏ. Do đó, việc phối giống chó mèo cận huyết chỉ nên được thực hiện bởi những người có kinh nghiệm trong việc phối giống chó. Họ cần có hiểu biết về gia phả ít nhất 3 đời để biết được những căn bệnh tiềm ẩn có thể xảy ra. Cũng như những gen trội thường xuất hiện trong giống chó đó là gì. Nhờ điều này, họ có thể đánh giá được nguy cơ và khả năng thành công của quá trình phối giống.
Hiện tại, việc phối giống cận huyết chủ yếu được sử dụng để chủ nuôi giữ lại nhân giống cho chó và mèo của mình. Người ta có thể giữ lại nguyên bầy hoặc chỉ giữ lại vài con, trong khi những con còn lại được để cho bạn bè nuôi. Việc bán chó con ra ngoài hiếm khi được thực hiện, vì có nguy cơ chó con mang mầm bệnh rất cao. Thậm chí, một số bệnh có thể không được phát hiện từ khi chó con nhỏ, mà chỉ xuất hiện khi chó đã lớn. Vì vậy, câu hỏi có nên phối giống cận huyết cho chó mèo hay không vẫn còn đang đáng suy nghĩ.
Khái niệm In-Breeding trong phối giống cận huyết
Inbreeding là quá trình phối giống chó mèo cận huyết, trong đó có mối quan hệ họ hàng rất gần. Các phối giống có thể xảy ra giữa cha – con, cùng cha khác mẹ, cùng mẹ khác cha, anh em và mẹ con. Inbreeding được sử dụng để tăng cường các đặc tính và đặc trưng riêng của loài. Tuy nhiên, quá trình này cũng có thể gây ra các hệ quả tích cực và tiêu cực. Mục tiêu của Inbreeding là loại bỏ các lỗi và tăng cường các đặc tính mà nhà nhân giống mong muốn bằng cách tăng cường sự đồng hợp các bộ gen của thế hệ sau.
Inbreeding trong một số trường hợp là cần thiết để tạo ra một giống mới hoặc giúp bảo tồn những loài đang có nguy cơ tuyệt chủng. Bởi vì trong cả hai trường hợp này, ban đầu chúng ta chỉ có vài cá thể trong giống. Do đó, chúng cần được phối giống với nhau qua một số thế hệ để tăng số lượng cá thể trong loài. Nhìn vào các giống chó ngày nay, chúng ta có thể thấy rằng chúng đều có những đặc điểm đặc trưng riêng. Bất kể nó là giống lai tạo mới hay giống cổ, việc phân loại các đặc điểm là cần thiết để tạo ra một giống mới hoặc loại bỏ những đặc điểm không mong muốn.
Lưu ý khi nhân giống In-Breeding
Để đảm bảo sự thuần chủng tốt, chúng ta cần loại bỏ các gen có hại và đồng hợp hoá những gen có lợi để chuyển đạt tính trạng tốt cho thế hệ kế tiếp. Nhờ tính trạng này, các đặc điểm tốt có thể di truyền một cách ổn định qua các thế hệ sau. Vì vậy, trước khi thực hiện quá trình sinh sản, chúng ta cần kiểm tra kỹ lưỡng các thế hệ cha mẹ và tổ tiên để loại bỏ các lỗi cấu trúc và vấn đề về sức khỏe. Điều này giúp tránh việc di truyền các gen gây lỗi và loại bỏ các bệnh di truyền.
Trước khi tiến hành phối giống chó mèo bằng phương pháp này, bạn cần nghiên cứu kỹ về các đời của chó mèo cùng loại. Càng có nhiều thông tin về các đời càng tốt. Mặc dù việc này tốn rất nhiều thời gian, nhưng lại rất cần thiết để tránh những kết quả không mong muốn trong tương lai. Điều này giúp bạn xác định được những cặp đồng hợp tử quan trọng và cả những cặp đồng hợp tử không quan trọng.
Nếu bạn quan tâm đến phối giống chó mèo cận huyết Inbreeding, hãy tìm hiểu thêm về hệ số lai cận huyết. Đây là một quy trình nhân giống cơ bản, tuy nhiên bác sĩ thú y sẽ không đi vào chi tiết. Inbreeding không được khuyến nghị cho những người không chuyên hoặc với những con giống ban đầu chất lượng kém. Nếu bạn không hiểu rõ về việc lựa chọn tính trạng tốt để giữ hay tính trạng xấu để loại bỏ, việc nhân giống này có thể dẫn đến sự suy giảm chất lượng dòng dõi của bạn và sinh ra những con vật bị bệnh tật.
Khái niệm Line-Breeding trong phối giống cận huyết
Linebreeding là quá trình phối giống chó mèo có quan hệ họ hàng gần. Khi phối giống, ta lựa chọn ít nhất hai thế hệ trở lên, ví dụ như ông, cháu, chú cháu, anh em họ.
Linebreeding giúp bảo tồn các đặc tính tốt của một dòng gen và đồng thời duy trì sự đa dạng gen. Khi tiến hành phối giống chó mèo có mối quan hệ huyết thống gần nhau, linebreeding giúp tạo ra những con vật sau này có sự ổn định và đồng nhất hơn về các đặc tính tốt. Đồng thời, nó cũng giảm thiểu nguy cơ di truyền các bệnh lý dị tật mà Inbreeding có thể gây ra.
Để tăng cường các đặc điểm mong muốn và loại bỏ vấn đề về sức khỏe, người chăn nuôi cần hiểu rõ về phả hệ của con đực và con cái trong ít nhất 5 thế hệ, tương tự như việc nhân giống Inbreeding.
Lưu ý khi nhân giống Line-Breeding
Khi kết hợp giống chó mèo cận huyết Line-breeding, thì người ta thường khuyên nên tìm cùng một hoặc các tổ tiên trong dòng dõi của cả con đực và con cái. Điều này sẽ giúp tăng cơ hội kế thừa các gen trong tương lai. Việc lựa chọn cha mẹ một cách cẩn thận là rất quan trọng nếu bạn muốn duy trì huyết thống tốt. Đồng thời, bạn cũng phải chọn con con tốt nhất trong đàn, vì không phải tất cả các con con đều có những đặc điểm tốt mà bạn đang tìm kiếm. Vì vậy, bạn cần lựa chọn một cách cẩn thận con con có những đặc tính mà bạn mong muốn, để có thể tiếp tục tiến hành nhân giống.
Breeder lai tạo hầu hết đều tuân theo quy trình nhân giống Line breeding để đảm bảo chất lượng đồng nhất. Phương pháp này giúp duy trì các đặc tính tốt di truyền ổn định mà ít gặp nguy hiểm tiềm tàng như Inbreeding.
Khái niệm Back-Breeding trong phối giống cận huyết
Back-breeding là một phương pháp khác của việc lai tạo chó mèo có mối quan hệ huyết thống gần nhau, gọi là Inbreeding. Trong việc back-breeding, một con vật được lai tạo liên tục với những con vật có phẩm chất tốt nhất trong các thế hệ tiếp theo của nó. Nếu đó là một con đực, nó sẽ đồng thời là cha, ông của con thế hệ thứ 4. Qua từng thế hệ, con cháu sẽ ngày càng giống với tổ tiên.
Back-breeding là một phương pháp sáng tạo để tái tạo lại chó mèo giống ban đầu, nhằm mang lại những đặc điểm tốt và đồng hợp của con ban đầu cho các thế hệ sau. Phương pháp này có thể được kết hợp với Inbreeding trong giai đoạn đầu và sau đó tiếp tục bằng Linebreeding để mở rộng nguồn gen.
Phối giống chó mèo cận huyết thường không phù hợp với người mới. Nếu bạn không nhận biết được những đặc điểm tốt cần giữ lại hoặc đặc điểm xấu cần loại bỏ, bạn sẽ phá hủy kế hoạch nhân giống của mình trước khi có thể có được dòng dõi đẹp đẽ của riêng mình.
Khái niệm Out-Crossing trong phối giống cận huyết
Out-crossing là phương pháp phối giống chó mèo cận huyết giữa 2 con giống khác nhau. Nó là kết quả của Linebreeding nhưng thuộc hai dòng dõi khác nhau. Chúng không có tổ tiên chung trong ít nhất 4 đời. Tuy nhiên, thực tế là rất khó để tìm những con hoàn toàn không có quan hệ họ hàng với nhau. Vì vậy, đa số chúng thường có một tổ tiên chung duy nhất.
Out-crossing là hoạt động mà Breeders thường sử dụng để đưa vào dòng chảy của mình một đặc điểm mới. Điều này giúp cải thiện sức khỏe và tạo ra một đặc điểm tốt. Ngoài ra, nó cũng giúp giảm thiểu các vấn đề gây ra bởi sự giao phối gần trong quá trình sinh sản. Out-crossing là cần thiết khi một chương trình nhân giống trở nên suy giảm, như trong trường hợp của sự giao phối gần. Nó giúp giảm tỉ lệ sinh sản và cải thiện khả năng chống chọi với bệnh tật.
Lưu ý khi nhân giống Out-Crossing
Lai tạo có lợi thế vượt trội trong giới F1. Con lai thế hệ đầu tiên thường mang những đặc điểm tốt của cha mẹ và thường được đánh giá cao trong các cuộc thi. Việc sửa một số lỗi ở dòng cũ.
Tuy nhiên, hãy nhớ rằng gen của con con F1 này không phải là gen đồng hợp, vì vậy tỉ lệ di truyền qua thế hệ F2 sẽ giảm đi. Nếu con ở thế hệ F2 tiếp tục tiến hành nhân giống Outcrossing, khả năng giữ lại những tính trạng tốt này sẽ rất khó. Điều này dẫn đến sự không thể đoán trước được những tính trạng của thế hệ tiếp theo và làm đảo lộn tính ổn định của dòng gen. Kết quả là con cái sẽ không giống nhau.
Các Breeder thường sử dụng phương pháp phối giống chó mèo cận huyết Linebreeding và Inbreeding sau đó để đảm bảo tính trạng tốt được di truyền ổn định qua các đời sau.
Nếu bạn muốn tránh việc lai gần trong tư tưởng tuyệt đối, hãy tìm kiếm trên Google với từ khóa “How outcrossing destroys a breeding program”. Nếu bạn chỉ quan tâm đến việc tạo ra F1 mà không cần tạo ra dòng dõi ổn định hay tạo ra F2, F3, thì phương pháp Out crossing là an toàn trong việc lai giống chó mèo. Tuy nhiên, người mua các F1 này cần lưu ý rằng kiểu hình này có thể khó truyền cho đời sau.
Khái niệm Type-Breeding trong phối giống cận huyết
Đây là phương pháp nhân giống gọi là “Type breeding” trong đó hai con vật có ngoại hình giống nhau được chọn để lai tạo. Mục tiêu của phương pháp này là tạo ra các con vật có ngoại hình giống cha mẹ. Phương pháp này không quan tâm nhiều đến các gen ẩn bên trong. Nếu cả con đực và con cái đều mang gen lỗi hoặc bệnh, khả năng một số con sẽ thể hiện ra bên ngoài có lỗi là rất cao. Tuy nhiên, phương pháp nhân giống này có thể thành công nếu được áp dụng kỹ thuật gia phả và nghiên cứu các đặc tính liên quan với nhau, sau đó tiếp tục với phương pháp “Line breeding”.
Các bạn cần nhận thức rằng để đạt được mục tiêu tạo ra những con vật vừa xinh đẹp, vừa có gen ổn định và khoẻ mạnh thì không chỉ cần lai tạp ngẫu nhiên. Điều này là một quá trình nghiên cứu kéo dài trong thời gian dài. Pedigree là một yếu tố quan trọng để biết nguồn gốc của giống và nghiên cứu về các loại giống trong gia phả.
Breeder không phải là một công việc đơn giản như việc ghép đực và cái để sinh sản chó con để bán. Nếu chỉ làm như vậy, chỉ có Outcrossing mà không có vấn đề gì. Bởi vì chỉ cần đến F1, không quan tâm đến việc duy trì tính trạng thuần chủng tốt trong các thế hệ sau.
Chi phí phối giống chó mèo cận huyết
Việc phối giống chó mèo cận huyết đòi hỏi chi phí rất lớn. Không chỉ khác biệt về cách phối giống giữa các loại chó, mà còn gây ảnh hưởng đến mặt kinh tế và tốn nhiều thời gian của người nhân giống. Việc giao phối không chỉ xảy ra một lần mà còn phải trải qua quá trình chọn lọc nếu muốn đạt được sự thành công trong việc thụ tinh.
Cách phối giống chó Alaska khác với phối giống chó Phú Quốc, hoặc phối giống chó Becgie cũng vậy.
Các dòng chó nhỏ có sự đa dạng. Phối giống chó phốc hươu, chó poodle, chó phốc… Đều có quy tắc riêng. Kinh nghiệm phối giống chó mèo cận huyết là điều cần thiết để có một sản phẩm như mong đợi.
Họ thậm chí không biết chó phối giống mấy lần thì được và thời điểm phối giống chó hiệu quả là khi nào. Và như thế nào là phối thành công. Mà chưa chắc gì phối giống cận huyết đã cho ra chó đẹp. 10 bầy thì hy vọng mới có được 1 con giống cha hay mẹ nó như mong muốn. Vì vậy quan trọng lắm họ mới phối giống cận huyết. Cả 1 bầy chó không thể bán, lại phải nuôi nhiều chó con chờ chúng lớn lên để quan sát. Nếu đẹp thì giữ, bệnh thì chữa trị, chữa trị không được thì phải bỏ đi. Đúng là không hề dễ dàng chút nào.
Lưu ý khi phối giống chó mèo cận huyết, đồng huyết
Dù bạn sử dụng phương pháp phối giống chó mèo nào, việc nghiên cứu kỹ về con đực và con cái là rất quan trọng để tránh các lỗi gen giống nhau. Nếu không, các lỗi này có thể lan truyền vào gen và rất khó để khắc phục. Mong rằng những kinh nghiệm phối giống chó mèo cận huyết sẽ giúp bạn trong việc bước vào quá trình nhân giống lần đầu.
