Chăm sóc chó mang thai tại nhà không đơn giản. Nếu không có kiến thức và chuẩn bị kỹ càng, chó có thể gặp nguy cơ tử vong khi sinh đẻ tự nhiên. Vì vậy, nếu bạn nghi ngờ chó của mình có thai, hãy chú ý những dấu hiệu nhận biết và cách chăm sóc chó mang thai được chia sẻ dưới đây.
Trước khi hướng dẫn cách chăm sóc chó mang thai, quan trọng phải xác định liệu chú chó nhà bạn có đang mang thai hay không.
Không nên chụp X-quang cho chó khi chó mới mang thai. Chỉ sử dụng X-quang sau 45 ngày mang thai để đếm số lượng con. Độ chính xác khoảng 95% trong việc đếm số lượng thai. Vì vậy, siêu âm cho chó được sử dụng để đếm số lượng con, không phải để chuẩn đoán.
Thông tin nên biết khi chó mang thai
Thông thường, quãng thời gian từ khi thai hình thành và hình thành tổ ở tử cung cho đến khi chó con ra đời của chó mẹ kéo dài từ 58 đến 68 ngày, trung bình là 9 tuần. Thời gian mang thai của chó có thể thay đổi tùy thuộc vào từng giống chó. Những giống chó như Poodle, Tod, GSD, Rottweiler, Labrador, Golden thường mang thai trong khoảng từ 2 đến 3 tháng. Tuy nhiên, giống chó như Miniature Bull Terrier, Nhật, Bắc Kinh, Chihuahua có thể mang thai trong thời gian dài hơn, đặc biệt là khi số lượng thai nhi ít, dưới 4 con hoặc dưới 2 con.
Thời gian chó có thể sảy thai thường diễn ra từ ngày thứ 28 đến ngày thứ 45 sau khi chó được thụ tinh. Vì vậy, việc chăm sóc chó mang thai đòi hỏi bạn phải cẩn thận. Tránh cho chó nhảy cao, chạy nhanh, đánh nhau hoặc cảm thấy buồn bã. Thay vào đó, hãy dắt chúng đi dạo thường xuyên và chơi những trò chơi nhẹ nhàng.
Các giai đoạn khi chó đang mang thai
Giai đoạn đầu thai kỳ (1 – 30 ngày đầu)
Trong thời gian này, chó cái chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy chúng đang mang thai. Tuy nhiên, bạn vẫn cần điều chỉnh và chăm sóc chế độ ăn uống của chó một cách hợp lý. Bổ sung chất canxi vào khẩu phần ăn của chó là rất quan trọng. Khi chó mang thai, chúng thường trở nên lười ăn và mệt mỏi. Hiện tượng này thường xảy ra trong khoảng 3-4 tuần đầu của thai kỳ và sẽ tự giải quyết sau một tuần. Tuy nhiên, nếu chó vẫn tiếp tục không ăn hoặc không ăn trong một thời gian dài, bạn nên đưa chúng đến bác sĩ thú y để được kiểm tra.
Giai đoạn giữa thai kỳ (từ ngày 35 – 45)
Cơ thể của chó mẹ hiện tại đang trải qua những thay đổi rõ rệt. Hành vi và thái độ của chó cũng đang thay đổi. Đây là thời điểm quan trọng để bạn tăng cường chăm sóc và cung cấp chế độ ăn cho chó mẹ mang thai. Hãy đảm bảo chúng không ăn quá no bằng cách chia thành các bữa nhỏ. Đồng thời, cần bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, đặc biệt là chất sắt.
Giai đoạn cuối của thai kỳ (từ ngày 35 – 45)
Sau khoảng 45 ngày thai kỳ, bạn có thể cho chó ăn Mega-cal tùy theo cân nặng của chúng. Đôi khi hãy cho chúng một ít sụn xương hầm mềm để cung cấp canxi cần thiết. Chăm sóc chó trong giai đoạn thai kỳ không phải là điều dễ dàng. Bạn cần đầu tư thời gian, công sức và tiền bạc, cũng như yêu thương và quan tâm thật lòng đến chúng.
Dinh dưỡng cho chó mang thai
Trong quá trình mang thai, chó cần sự hỗ trợ và chăm sóc sức khỏe để đảm bảo thai kỳ khỏe mạnh. Việc bổ sung thức ăn dinh dưỡng là rất quan trọng để chăm sóc cho chó mẹ và con yêu.
Các loài chó cảnh như Rottweiler, Becgie, Chihuahua, Phú quốc, Phốc… Có nguy cơ sảy thai, thai ít, thai dị tật, đẻ khó, thai nhiễm khuẩn cao. Do đó, cần quan tâm đặc biệt đến chúng. Thông thường, khi chó mang thai, chủ nhân thường điều chỉnh khẩu phần ăn. Tuy nhiên, lượng thức ăn và khả năng hấp thụ của chó mang thai thay đổi. Chế độ ăn hàng ngày không đủ cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất cần thiết cho thai kỳ khỏe mạnh.
Trong nhiều trường hợp, việc cung cấp quá nhiều đường bột, chất béo và canxi có thể gây béo phì cho cả mẹ và thai nhi, đồng thời gây ra tình trạng đẻ khó. Tuy nhiên, trong giai đoạn đặc biệt này, vẫn thiếu các vitamin và khoáng chất cần thiết. Sự thiếu hụt chất dinh dưỡng khi mang thai là nguyên nhân chính dẫn đến các vấn đề như dị tật thai nhi, sảy thai và đẻ khó.
Khi chăm sóc chó đang mang thai, việc cung cấp đầy đủ vitamin và vi lượng cho từng giai đoạn là cần thiết. Bạn nên bổ sung thuốc chứa acid folic, B12, sắt và magie, bởi chúng là các thành phần quan trọng có trong thuốc bổ dành cho chó mang thai.
Công dụng của thuốc dành cho chó mang thai nhằm tránh những tình huống không mong muốn như sảy thai, đẻ non và đẻ khó. Ngoài ra, nó còn giúp giảm sức đề kháng, làm cho chó dễ bị nhiễm bệnh do virus như Parvo, carre và viêm khí quản – phế quản truyền nhiễm. Ngoài ra, nó còn có thể giúp phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm khác như sảy thai truyền nhiễm Brucellosis, Lepto, viêm tử cung và lộn tử cung khi phối giống. Nó cũng có thể giúp ngăn ngừa các bệnh liên quan đến gen di truyền như lai đồng huyết, cận huyết và thai quái dị.
Các sản phẩm dinh dưỡng tốt cho chó mang thai
Một số lưu ý khi chăm sóc chó mang thai
Để đảm bảo an toàn trong quá trình sinh nở, chó mẹ cần được cách ly khỏi các con chó khác trong nhà và không tiếp xúc với các con vật khác bên ngoài. Chó mẹ cần được đảm bảo chế độ tập luyện và vận động hợp lý. Ngoài ra, cần lưu ý một số vấn đề quan trọng khi chăm sóc chó mang thai.
Cho các dòng chó như Pitbull và các loại chó lông sát hoặc hầu như không có lông, dù thể hình thấp, vẫn có thể được tắm. Tuy nhiên, với các loại chó lớn và cao như GSD (Becgie Đức) và Rott, không nên tắm chúng. Việc chú chó liên tục lắc người có thể ảnh hưởng tiêu cực đến thai nhi trong bụng. Thay vào đó, bạn nên dùng một khăn ướt ấm để lau sạch chó nhanh chóng. Nếu cần phải tắm, hãy tắm nhanh và giữ chó chặt. Sau đó, hãy lau hoặc sấy khô lông chúng. Đảm bảo tắm chó trong một phòng vệ sinh kín gió và sử dụng nước ấm có nhiệt độ phù hợp.
Cân nhắc tẩy giun sán cho chó mẹ
Những chú chó mang thai sẽ bị ảnh hưởng bởi giun chỉ và các ký sinh trùng đường ruột. Vì vậy, trước khi phối giống chó, hãy kiểm tra kĩ tại bệnh viện. Hãy đảm bảo rằng chó của bạn đã được tiêm phòng tránh các loại ký sinh trùng.
Có thể dùng Pyrantel pamoate hoặc Fenbedazole để tiêu giun sán trước khi tiến hành phối giống chó, tuy nhiên cần nhớ rằng việc tiêu giun cần được hướng dẫn và chỉ định bởi bác sĩ thú y. Ký sinh trùng đường ruột ở chó mẹ có thể lây sang cho con thông qua tử cung và qua sữa. Tình trạng này thường xảy ra ở các trại nuôi chó sinh sản. Chó mẹ cần được tiêu giun sán vào tuần thứ 6, 7 và 11 bằng Pyrantel pamoate. Đồng thời cần tiếp tục phòng ngừa cho chó mẹ trong quá trình chăm sóc chó mang thai.
Diệt ve rận bọ chét cho chó mẹ
Việc kiểm soát bọ chét là rất quan trọng khi nuôi chó con. Hiện nay, có ba nhãn hiệu phổ biến là Frontline, Advantage và Advantix. Advantage và Advantix, cả hai đều thuộc Bayer, có khả năng tiêu diệt 98-100% bọ chét trong vòng 12 tiếng. Trong khi đó, Frontline giúp ngăn chặn bọ chét từ 2-3 tháng (hoặc hơn) cho chó.
Tuy nhiên, các hãng đã cảnh báo rằng chỉ nên sử dụng sản phẩm này cho động vật mang thai dưới 6 tháng. Trong quá trình chăm sóc chó mang thai, bạn có thể sử dụng thuốc xịt Methoprene để kiểm soát bọ chét. Không nên sử dụng những sản phẩm này cho chó con mới sinh. Thay vào đó, bạn chỉ nên dùng nhíp để bắt bọ chét và nhúng chúng vào chai rượu.
Dinh dưỡng cho chó mẹ đang mang thai
Cuối giai đoạn thai kỳ và trong thời gian cho con bú, chó đòi hỏi mức dinh dưỡng cao. Chó mẹ đang cho con bú cần nhiều dinh dưỡng hơn so với khi chó đang phát triển. Trong sáu tuần đầu của thai kỳ, chó mẹ không nên ăn nhiều hơn so với trước khi mang thai. Tuy nhiên, từ tuần thứ sáu trở đi, cân nặng và sự thèm ăn của chó bắt đầu tăng lên. Lượng thức ăn cần tăng khoảng 25%. Chó mẹ cần được cung cấp thực phẩm giàu chất dinh dưỡng trong suốt các giai đoạn của thai kỳ.
Chó mẹ không thể ăn nhiều như trước khi sinh vì áp lực lên cơ quan nội tạng. Hãy chia nhỏ bữa ăn và đảm bảo cung cấp nước sạch. Không cần sử dụng vitamin hoặc khoáng chất bổ sung.
Cho chó mẹ tập thể dục hàng ngày
Cho chó mẹ rèn luyện để tăng cường hoặc biểu diễn không phải là ý tưởng tốt. Chó bị béo phì là một nguy cơ tiềm ẩn khi mang thai, do đó, việc kiểm soát xu hướng béo phì bằng cách tập luyện và điều chỉnh lượng calo cần thiết cho chó là rất quan trọng. Áp dụng chế độ ăn uống hạn chế trước khi sinh là an toàn hơn so với áp dụng sau khi chăm sóc chó mang thai.
Trong 3 tuần cuối của thai kỳ, hãy tách chó mẹ ra khỏi những con chó khác trong nhà và khỏi những con chó khác. Điều này giúp bảo vệ chó mẹ tránh vi rút Herpes ở chó. Vi rút này gây lở loét âm đạo và chảy nước mũi, không gây hại nghiêm trọng cho chó mẹ nhưng thường gây tử vong cho chó con.
Chuẩn bị làm ổ sinh cho chó sinh con
Nơi sinh con của chó cần được trải nền chống thấm nước để dễ dàng vệ sinh và chăm sóc. Hơn nữa, không gian này nên đảm bảo không có gió và yên tĩnh. Chuẩn bị một chiếc giường với lớp lót từ khăn hoặc quần áo cũ để giúp chó quen dụng cụ này.
Nếu chó mẹ không nằm trên chiếc giường đó, hãy khuyến khích bằng cách vuốt ve và thưởng các món ăn nhẹ. Dẫn chó mẹ đến khu vực được thiết kế sẵn để sinh. Nếu chó mẹ sinh con ra khỏi khu vực đã chỉ định, hãy chấp nhận quyết định của nó và để chó mẹ sinh nở trong điều kiện tâm lý thoải mái nhất.
Khi chó mẹ hoàn tất quá trình sinh con, hãy di chuyển chúng đến giường đã chuẩn bị trước. Có thể có nhiều con chó sẽ theo bạn và muốn bạn ở bên chúng. Chúng sẽ cố gắng theo bạn ngay cả khi bạn rời khỏi phòng. Những con chó như vậy có thể cần thời gian và sự an ủi từ bạn.
Chú ý chứng mang thai giả ở chó
Hiếm có loài vật nào khác có hiện tượng này, chỉ thường xảy ra với loài chó khi chúng đạt đến độ tuổi sinh sản. Đây là một tình trạng tự nhiên hoàn toàn và thường xuất hiện ở những chú chó đã từng bị hư thai trước đó.
Sau khoảng 60 ngày tập luyện, chó cái bắt đầu phát hiện dấu hiệu của việc có thai. Bụng chó dần trở nên to hơn, bầu vú căng mọng và có thể có sữa tiết ra. Tuy nhiên, đến giai đoạn cuối, chó cái lại tìm kiếm một ổ để sinh con mặc dù thực tế không có thai. Đây là hiện tượng rối loạn giai đoạn tiền kinh nguyệt, được gọi là mang thai giả.
Hãy không dựa vào những dấu hiệu để kết luận hoặc chắc chắn rằng chó của bạn mang thai. Để biết chắc, hãy đưa chó cưng của bạn đến các trạm thú y để được khám. Bác sĩ sẽ kiểm tra nhịp tim và sử dụng siêu âm để đưa ra kết luận chính xác.
Bên cạnh đó, bạn không cần quá lo lắng khi phát hiện chó đang mang thai giả. Hiện tượng này thường tự giải quyết sau khoảng một tháng. Hãy thường xuyên vệ sinh núm vú để ngăn ngừa sự tấn công của vi khuẩn. Bạn có thể sử dụng nước muối pha loãng để lau chùi và vệ sinh cho chú cún của bạn. Đặc biệt, hãy dành nhiều thời gian hơn để chơi đùa và thư giãn cùng chúng, điều này sẽ giúp giảm sự khó chịu cho chó cưng.
Những hiện tượng bất thường khi chó mang thai
Nếu chó bị giảm cân dù được cho ăn nhiều hơn, hãy bổ sung thêm các thức ăn dinh dưỡng đặc biệt. Thời gian sau khi sinh là thời điểm khó chăm sóc dinh dưỡng nhất cho chó: Sau khoảng 20-30 ngày từ khi sinh, chó sẽ ăn nhiều hơn. Điều này xảy ra vì đàn chó con đang phát triển và cần được nuôi dưỡng đầy đủ hơn.
Trước khi kết thúc tháng đầu, nên tăng gấp đôi hoặc gấp bốn lần lượng thức ăn bình thường cho chó mẹ. Hãy cho chó ăn theo nhu cầu của nó. Nếu chó trở nên quá gầy, hãy khích lệ chó ăn bằng cách làm ẩm thức ăn hoặc bổ sung thức ăn đóng hộp mà chó yêu thích.
Có một số con chó sẽ trở nên không muốn ăn và có hiện tượng nghén trong ba hoặc bốn tuần đầu khi mang thai. Tuy nhiên, hiện tượng này sẽ kết thúc sau một tuần. Việc bổ sung canxi vào chế độ ăn của chó mang thai thực sự có thể tăng nguy cơ sản giật hoặc sốt sữa khi sinh chó con. Việc thêm vitamin bổ sung cũng không cần thiết và có thể không phải là lựa chọn thông minh.
Nên đến bác sĩ thú y kiểm tra thai sản của chó
Chó mẹ nên đặt lịch khám bác sĩ thú y sau khoảng 30 ngày từ khi có thai nếu chưa được kiểm tra trước đó. Bác sĩ sẽ thực hiện kiểm tra bằng cách sờ nắn bằng tay, siêu âm hoặc phân tích hooc môn Progesterone để xác nhận có chó con hay không. Trước thời gian này, núm vú của chó sẽ bắt đầu phình to.
Một số bác sĩ có thể đề xuất việc thực hiện chụp X-quang đối với chó mẹ 3 tuần trước khi sinh để xác định số lượng chó con. Điều này giúp xác định thời điểm chó mẹ sinh con và đảm bảo tất cả chó con đã được sinh ra. Tuy nhiên, việc tiếp xúc chó mẹ với phóng xạ không đảm bảo có phù hợp hay không.
Chăm sóc chó mang thai trong quá trình sinh đẻ
Sau khi sinh một số con, chó mẹ thường bận rộn với chăm sóc chú chó con và không còn quan tâm đến bạn. Một số chó mẹ có thể tránh xa và trốn đi. Hãy để chó của bạn có không gian riêng, nhưng hãy kiểm tra và chăm sóc chó mang thai sau sinh thường xuyên. Có thể bạn sẽ bỏ lỡ quá trình sinh con hoàn toàn. Một buổi sáng, khi bạn tỉnh dậy đi làm và khi về nhà, bạn phát hiện rằng bạn đã có một ổ chó mới đang được bú sữa mẹ.
Nếu không đủ ấm cho chỗ sinh của chó, bạn có thể sưởi ấm bằng cách gói một miếng nêm nóng vào một chiếc khăn, đặt ở chế độ “thấp”, và đặt dưới ½ giường. Phương pháp này giúp cho chó mẹ và chó con có thể tránh nguồn nhiệt nếu chúng muốn. Quấn băng keo xung quanh lõi miếng nêm nóng vì chó con thường cắn vào lõi này.
Chăm sóc chó mẹ sau khi đã sinh xong
Cảm giác thèm ăn sẽ biến mất. Khi đến tuần thứ 3 hoặc 4, chó con sẽ tự ăn. Hãy khuyến khích chúng ăn thức ăn cứng để giảm áp lực cho chó mẹ phải sản sinh sữa. Trước khi đến tuần thứ 6 đến 8, chó con sẽ hoàn toàn ngừng sữa. Vì vậy, lượng thức ăn cho chó mẹ có thể trở lại như bình thường trước khi mang thai.
Khi cai sữa cho chó con, cần giúp cho sữa của chó mẹ khô bằng cách hạn chế lượng thức ăn và chỉ cho chó uống ½ lượng nước thông thường. Ngày tiếp theo, giảm xuống ¼ lượng nước. Tăng dần lượng thức ăn trong 5 ngày cho đến khi đạt lại mức trước khi mang thai. Nếu chó giảm cân trong quá trình mang thai, điều chỉnh lượng thức ăn tăng để bù vào trọng lượng mất.
Chủ chó nên tự tìm hiểu và chuẩn bị cẩn thận trước, trong và sau khi chăm sóc chó mang thai. Ngoài ra, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ thú y, đặc biệt khi sử dụng thuốc cho chó.
